Niedokształcenie mowy o typie afazji – 1. odcinek PRL.
Zapraszam na PRL, w którym opisuję jak poradzić sobie w sytuacji, kiedy dziecko ma problem z budowaniem zdań i wypowiedzi. Przypadek jest omówiony na podstawie dziecka z niedokształceniem mowy o typie afazji, jednak moim zdaniem, przytoczone tu praktyczne rozwiązanie logopedyczne można zastosować także przy innym zaburzeniu.
Wiek 6,5 lat
Wiek dziecka powinien dać Ci do myślenia. Dlaczego? Już tłumaczę.
Spójrz na tę sytuację z trzech stron:
-
Jest to już dość „sędziwy” wiek. Jeżeli ten problem utrzymuje się z takim nasileniem, może być trudno wypracować go perfekcyjnie. Być może nie uda się zniwelować problemu do zera. Dziecko może borykać się z tym w przyszłości (w taki samym lub, miejmy nadzieję, w mniejszym stopniu). Nie oznacza to jednak, że nie należy próbować i szukać praktycznych rozwiązań.
-
Może to świadczyć o tym, że dziecko miało/ ma prowadzoną terapię i jest to kolejny etap pracy, do którego dziecko dochodziło lub dochodzi z wielkim trudem (specyfika NMoTA). Dlatego po pierwsze należy mieć szacunek do osiągnięć dziecka, trzeba je oraz rodziców motywować do kontynuowania działań terapeutycznych i nie zaprzestawać ich. Ponadto, warto tworzyć i komponować ciekawe zadania, nie korzystać zbyt często z „gotowców”, bo jest duża szansa, że dziecko je zna. Najlepiej porozmawiać o tym z rodzicem.
-
Mogło zdarzyć się też tak, że dziecko nigdy nie miało terapii i zaczyna ją dopiero teraz. Jest to punkt startowy terapii. Z jednej strony jest to korzystne, bo dziecko „coś tam mówi”, trzeba to poukładać, nadać temu konkretną i właściwą formę. Co najważniejsze doszło do tego punktu samo, bez wsparcia. Ale z drugiej strony jest to sytuacja bardzo trudna, bo terapia zaczęta bardzo późno nie będzie tak efektywna jak ta, rozpoczęta wcześniej.
Diagnoza – NMoTA
Trzeba nastawić się na ciężką pracę. Dzieci afatyczne to trudna grupa do pracy. U nich liczy się przede wszystkim liczba powtórzeń! Dlatego żywa współpraca terapeuta – rodzic jest niezwykle potrzebna! Rodzic musi być świadomy.
Dziecko ma problem z budowaniem zdań na zajęciach
Pamięć sekwencyjna słuchowa
Na materiale tematycznym – pojedyncze wyrazy, krótkie zdania oraz na materiale atematycznym, np. pseudowyrazy. To usprawni działanie pamięci dziecka. Różne ćwiczenia pamięci znajdziesz tutaj! 🙂
Schematy zdań
Jest to dobre rozwiązanie, kiedy dziecko ma silną percepcję wzrokową. U dzieci afatycznych warto wprowadzać różnego rodzaje podpórki, aby ułatwić działanie. Przykład schematu (poziom zaawansowany):
Ruch/ Gest
Podobnie jak rysowanie schematów zdań, jest to swoistego rodzaju podpora w mówieniu. Ruch niejako „pociąga” za sobą mowę. Poza tym naturalny ruch/ gest jest także komunikacyjny i może dziecku pomagać sam w sobie, kiedy np. zapomni słowa.
Dziecko ma problem z budowaniem spontanicznych zdań i wypowiedzi w życiu codziennym nawet tych, które często się powtarzają.
Zeszyt komunikacyjny
Jest to zeszyt niewielkiego formatu, który zawiera najczęstsze, na dany moment życia dziecka, zdania, które dodatkowo opatrzone są obrazkiem. Zeszyt każdego dziecka będzie indywidualny. Liczba zdań nie powinna być zbyt duża i powinna zawierać jedynie te zdania/ zwroty, które frekwencyjnie pojawiają się w codziennych sytuacjach najczęściej. Ponadto zdania powinny być na początku proste (4 – 6 elementowe – w zależności od poziomu dziecka). Przykładowa kartka z Zeszytu:
Dodatkowe Praktyczne Rozwiązania Terapeutyczne
PRL: Zawsze warto procować nad krótszymi, poprawnymi zdaniami niż nad długimi i niepoprawnymi gramatycznie.
PRL: Zajęcia i mowa spontaniczna to inna para kaloszy. Na zajęciach można motywować dziecko do budowania dłuższych wypowiedzi, w mowie spontanicznej do krótszych ale zawsze poprawnych gramatycznie.
